Tekerrür Uygulaması
Tekerrür, bir suçtan mahkûm olduktan sonra yeniden suç işleyen kişinin durumudur. Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) tekerrür, daha önce işlediği bir suçtan dolayı kesinleşmiş bir hükümle mahkûm olan bir kişinin, bu mahkûmiyetin kesinleşmesinden sonra ancak kanunda belirtilen süreyi geçirmeden yeni bir suç işlemesi halidir. Tekerrür, 5237 sayılı TCK'da bir güvenlik tedbiri olarak kabul edilmiştir.
I-)TEKERRÜRÜN KOŞULLARI
Tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için iki temel koşul gereklidir:
1-) Ceza Mahkûmiyetinin Bulunması: Fail, önceden işlediği bir suç nedeniyle hapis veya adli para cezasına mahkûm edilmiş olmalıdır. Bu mahkûmiyet kararının kesinleşmiş olması yeterlidir; cezanın infaz edilmiş olması şart değildir.
a-) Tekerrüre Esas Teşkil Etmeyen Durumlar:
Disiplin cezaları, Kabahatler Kanunu'na göre verilen idari para cezaları veya güvenlik tedbirleri.
Kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırım olarak güvenlik tedbirine çevrilmesi.
Genel af ile ortadan kalkan mahkûmiyet kararları.
Hüküm kesinleşmeden önceki şikâyetten vazgeçme durumları.
Uzlaşma veya önödeme durumları.
Dava zamanaşımına uğrayan suçlar.
Fiil işlendiği sırada 18 yaşını doldurmamış kişilerin işlediği suçlar.
Yabancı ülke mahkemelerince verilen hükümler (istisnai suçlar hariç).
Taksirli suçlar ile kasıtlı suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanamaz.
Sırf askeri suçlar ile diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanamaz.
İlk mahkûmiyete ilişkin eylemin sonradan yürürlüğe giren bir yasa ile suç olmaktan çıkarılması.
Sabıka kaydı silinmiş veya silinme koşulları oluşmuş mahkûmiyetler.
b-) Tekerrüre Esas Teşkil Edebilecek Durumlar:
Özel af.
Hüküm kesinleştikten sonra şikâyetten vazgeçme.
Ceza zamanaşımına uğramış, ancak kesinleşmiş ve infaz edilemeyen mahkûmiyetler (silinme koşulları gerçekleşene kadar).
Cezanın ertelenmesi.
01.06.2005 tarihinden önce işlenen ve kesinleşen suçlara ilişkin hükümlülükler.
2-) Yeni Bir Suçun Belirli Bir Sürede İşlenmesi: Tekerrür hükümleri, ilk suçtan verilen mahkûmiyet hükmünün kesinleşmesinden sonra işlenen yeni bir suç için uygulanabilir. Bu süre, önceki cezanın infazından itibaren başlar.
II-) SÜRELER:
Beş yıldan fazla hapis cezasına mahkûmiyet halinde, cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl.
Beş yıl veya daha az süreli hapis ya da adli para cezasına mahkûmiyet halinde, cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl.
İnfaz Tarihi: Adli para cezalarında paranın maliye veznesine yatırıldığı, hapis cezalarında ise bihakkın tahliye tarihi infaz tarihi olarak kabul edilir. Hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi durumunda da, paranın maliye veznesine yatırıldığı tarih esas alınır.
III-) TEKERRÜRÜN SONUÇLARI
Tekerrür halinde, sonraki suça ilişkin sonuçlar şunlardır:
a-) Cezanın belirlenmesi:
Seçimlik olarak hapis ve adli para cezası öngörülen suçlarda, hapis cezasına hükmedilmesi zorunludur.
Hakim, hapis cezasına hükmettiğinde bu ceza artık adli para cezasına çevrilemez.
b-) İnfaz rejimi:
Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir.
Bu rejimde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası için 39 yıl, müebbet hapis cezası için 33 yıl, süreli hapis cezası içinse cezanın dörtte üçü infaz kurumunda iyi halli olarak çekilmelidir.
Adli para cezalarında mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanmaz, ancak denetimli serbestlik tedbirine hükmedilir.
c-) Denetimli serbestlik:
Mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
Hakim, cezanın infazı tamamlandıktan sonra başlamak üzere bir yıldan az olmamak üzere bir denetim süresi belirler.
Bu denetim süresi en fazla beş yıla kadar uzatılabilir.
IV-) ÖZEL TEHLİKELİ SUÇLULAR HAKKINDA UYGULAMA
İtiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da mükerrirlere özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
İtiyadi Suçlu: Kasıtlı bir suçu bir yıl içinde ve farklı zamanlarda ikiden fazla işleyen kişidir.
Suçu Meslek Edinen Kişi: Kısmen de olsa geçimini suçtan elde ettiği kazançla sağlamaya alışmış kişidir.
Örgüt Mensubu Suçlu: Bir suç örgütünü kuran, yöneten, örgüte katılan veya örgüt adına suç işleyen kişidir.
Bu durumlarda, kanunun 58/9 maddesi uyarınca, mahkeme kararında bu infaz rejiminin uygulanacağı belirtilmek zorundadır.
